ថ្ងៃបុណ្យនៃសេចក្តីស្រលាញ់ ឬយុវវ័យមួយចំនួនហៅថា ថ្ងៃបុណ្យសង្សារ ជាថ្ងៃដែលធ្វើឡើងដើម្បីរំលឹកដល់សេចក្តីស្រលាញ់។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅក្នុងស្រទាប់យុវវ័យ មានចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ទៅលើពីធីបុណ្យនេះ។ ពិធីនេះ ត្រូវបានគេប្រារព្ឋឡើង នៅក្នុងថ្ងៃទី
១៤ ខែកុម្ភះរៀងរាល់ឆ្នាំ។
វាមិនមែនគ្រាន់តែជាថ្ងៃសំរាប់តែយុវវ័យនោះទេ ប៉ុន្តែមនុស្សគ្រប់វ័យក៏អាចចូលរួមបង្ហាញសេចក្តីស្រលាញ់របស់គេផងដែរ។ បុណ្យនៃសេចក្តីស្រលាញ់មានដើមកំណើតពីប្រទេសរ៉ូម៉ាំង ហើយមានការពិណនាផ្សេងៗគ្នា ចំពោះប្រវត្តិនៃបុណ្យនេះ។
ខាងក្រោមនេះជាប្រវត្តិខ្លះៗទាក់ទងនឹងការប្រារព្ឋពិធីបុណ្យសង្សារ៖
Saint Valentine ជាឈ្មោះបុព្វជិកដែលមានកំណើតនៅក្នុងប្រទេសរ៉ូម នៅក្នុងរាជកាលអធិរាជ
Claudius II។ នៅក្នុងប្រវត្តិជនជាតិរ៉ូម៉ាំង ថ្ងៃទី១៤កុម្ភះ គឺជាថ្ងៃឈប់សំរាកសំរាប់គោរពដល់ព្រះមហាក្សត្រត្រិយានីរបស់ប្រទេសនេះ។ ប្រជាជនរ៉ូមម៉ាំង បានចាត់ទុកព្រះរាជានីថា ជាព្រះជាម្ចាស់តំណាំង អោយនារីទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសនិងជាព្រះជាម្ចាស់នៃអាពាពិពាហ៏ដ៏ស្រស់បំព្រងមួយ។ ពីធីនេះត្រូវបានគេធ្វើភ្ជាប់ជាមួយបុណ្យ Lupercalia ជាបុណ្យធ្វើឡើងសំរាប់បណ្តេញឆ្កែចចកដែលតែងតែមកបំផ្លាញដំណាំនៅតាមឈូងសមុទ្រ និងជាពីធិមួយដែលប្រជាជនធ្វើឡើងសំរាប់សុំអោយដំណាំរបស់គេកាន់តែទទួលបានផលច្រើនជាងឆ្នាំចាស់។
សម័យកាលនោះ ការរស់នៅរបស់កំលោះ និង នារីក្រមុំ ត្រូវបានគេចែកអោយនៅដាច់ពីគ្នានិងតឹងរឹងបំផុត។ ប៉ុន្តែក្នុងថ្ងៃបុណ្យ Lupercalia កំលោះនិងក្រមុំត្រូវបានគេអនុញ្ញាតិអោយជួបគ្នា។ ស្រីក្រមុំជនជាតិរ៉ូម៉ាំងទាំងអស់ត្រូវសរសេរឈ្មោះរបស់ពួកគេដាក់ក្នុងដប និងបណ្តែតតាមទឹក ហើយកំលោះៗជាអ្នកចាំទទួលដបទាំងនោះ។ អ្នកដែលទទួលបានដបទាំងនោះនឹងត្រូវគូររួបនារីដែលមានឈ្មោះក្នុងដប។ ជាទូទៅពួកគេបានក្លាយជាគូរស្នេហ៍នឹងគ្នាហើយអាចរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយគ្នាបាន។
នៅក្នុងសម័យកាលរជ្ជកាលអធិរាជ claudius II ដែលត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថាជាសម័យបង្ហូរឈាម។ ដោយសារមានការលំបាកក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលអោយប្រជាជន ពិសេសយុវជនចូលរួមធ្វើជាកងទ័ព ព្រះរាជារូបនេះយល់ឃើញថាមូលហេតុដែលធ្វើអោយបុរសៗមិនព្រមធ្វើជាកងទ័ពពីព្រោះតែពួកគេមិនចង់ចាកចេញពីគ្រួសារ និងមនុស្សដែលគេស្រលាញ់។ ខណៈពេលនោះព្រះរាជាបានហាមឃាត់មិនអោយមានការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍និងការភ្ជាប់ពាក្យរវាងកំលោះ និងក្រមុំជនជាតិរ៉ូម៉ាំងទាំងនោះ។ ប្រជាជនមួយចំនួនធំមិនគាំទ្រចំពោះច្បាប់ដែលអធិរាជរូបនេះបានកំណត់ឡើយ។ ដោយសារតែដូចនេះហើយទើបលោកValentine បានលួចរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍អោយគូរសង្សារមួយចំនួនដោយសំងាត់។ មិនយូរប៉ុន្មានសកម្មភាពនេះត្រូវបានគេដឹង។ ស្តេចCludius បានចេញបទបញ្ជាអោយប្រហារជីវិតលោកValentine ដោយកាត់យករបះដូងរបស់គាត់នាថ្ងៃទី១៤ខែកុម្ភះឆ្នាំ២៧០ ដោយចោទពីបទគាំទ្រសាសនាគ្រឹស្តប្រឆាំងនឹងវប្បធម’របស់ប្រទេស។
ក្នុងអំឡុងពេលឃុំឃាំង លោកValentineបានលួចស្រលាញ់កូនស្រីអ្នកយាមគុកម្នាក់ ដែលតែងតែមកសួរសុខទុក្ខលោកនៅក្នុងមន្ទីឃុំឃាំង។ មុនពេលកាត់ទោសប្រហារជិវិត លោកValentineបានសរសេរសំបុត្រមួយច្បាប់ផ្ញើទៅនារីដែលគាត់ស្រលាញ់។ ចុងបញ្ចប់នៃសំបុត្ររបស់គាត់បានសរសេរថា From Your Valentine ពាក្យនេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ បន្ទាប់ពិថ្ងៃដែលលោកValentineត្រូវបានគេប្រហាជីវិតពិធី បុណ្យ Lupercaliaក៏បានមកដល់។
ក្នុងពិធីនោះ មនុស្សដែលមិនជឿសាសនាគ្រឹស្គមួយចំនួនធំបានចូលរួម។ ដោយចង់អោយប្រជាជនរ៉ូម៉ាំងមានជំនឿលើសាសនាគ្រឹស្គកាន់តែខ្លាំងនោះ អភិបាលរបស់វិហារសាសនាគ្រឹស្ត បានដាក់បញ្ចូលឈ្មោះលោកValentinesក្នុងដបបណ្តែតតាមទឹក ជាមួយនឹងឈ្មោះរបស់ស្រីក្រមុំជាច្រើនទៀត។ ឈ្មោះលោកValentines ត្រូវបានគេប្រទេះឃើញនៅក្នុងពិធីនោះចាប់តាំងពីពេលនោះមក ហើយអភិបាលគ្រប់គ្រងពិធីបុណ្យនេះ ក៏សំរេចចិត្តប្តូរឈ្មោះបុណ្យ ឡុផរេចាលិាទៅជាបុណ្យ
Saint Valentine's Day ហើយធ្វើឡើងនៅក្នុងថ្ងៃទី១៤ ដើម្បីធ្វើការរំលឹកដល់លោកValentine ដែលបានរៀបចំអាពាហ៏ពិពាហ៏ដល់គូស្នេហ៏ដែលស្រលាញ់គ្នា។ ជាមួយគេនេះផងដែរ ការប្តូរឈ្មោះបុណ្យនេះក៏ជាការបង្ហាញថា ការជ្រើសរើសស្រីក្រមុំអោយដល់កំលោះជនជាតិរ៉ូម៉ាំងធ្វើឡើងដោយលោកValentine ដែលជាព្រះនៃសេចក្តីស្រលាញ់។ ចាប់ពីថ្ងៃនោះមក ១៤កុម្ភះត្រូវបានគេប្រារព្វឡើងជាថ្ងៃបុណ្យនៃសេចក្តីស្រលាញ់ ឬមិត្តយុវវ័យមួយចំនួន ហៅថា ថ្ងៃបុណ្យសង្សារ។
